Nysa Kłodzka wypływa ze źródeł w Masywie Śnieżnika na zboczach Trójmorskiego Wierchu. Następnie płynie przez Kotlinę Kłodzką, Góry Bardzkie, Obniżenie Otmuchowskie, Dolinę Nysy Kłodzkiej do Pradoliny Wrocławskiej. Szczególnie malowniczy jest jej przełom przez Góry Bardzkie pomiędzy Morzyszowem a Bardem, gdzie płynie kilkoma meandrami. Uchodzi do Odry koło Dobrzenia Wielkiego w woj. opolskim przy jazie Rybna. Ma 182 km długości.
Obszar źródliskowy Nysy Kłodzkiej to polskie stoki Puchacza i Trójmorskiego Wierchu, z widocznych źródeł dwa biją intensywniej, jedno z nich tradycyjnie uznawane za źródło Nysy na wysokości 920 m n.p.m. i drugie najsilniejsze na wysokości około 940 m n.p.m. Wycieczkę do źródeł najlepiej zacząć na parkingu w Jodłowie, trzeba zaopatrzyć się w mapę turystyczna lub skorzystać z map dostępnych w Internecie np. na geoportalu lub w serwisie mapy.cz.
Główne dopływy Nysy Kłodzkiej w jej górnym biegu na terenie ziemi kłodzkiej to Bystrzyca (Łomnicka), Łomnica, Bystrzyca Dusznicka i Ścinawka (lewostronne) oraz Wilczka i Biała Lądecka (prawostronne).
Część doliny rzeki Bystrzycy Łomnickiej w jej środkowym i górnym biegu od Nowej Bystrzycy w górę biegu do Zielonego Mostu na wierzchowinie Gór Bystrzyckich to cenny przyrodniczo obszar Natura 2000, ważny dla zachowania bioróżnorodności w regionie.
Mająca źródło w Górach Orlickich Bystrzyca Dusznicka tworzy liczne przełomy, jednym z nich jest Piekielna Dolina między Szczytną a Polanicą, której piaskowcowe ściany dochodzą miejscami do 200 m. Cenne elementy przyrodnicze i infrastruktura stworzonej przez człowieka współtworzą tu interesujący krajobraz przyrodniczo-kulturowy chroniony w ramach Natury 2000.
Ścinawka to prawdziwa rzeka pogranicza, której górny i dolny bieg znajdują się w Polsce, a środkowy w Czechach. Na długim odcinku płynie wzdłuż skalnych urwisk, co znajduje wyraz w jej czeskiej i niemieckiej nazwie (Stanava i Steine).
Biała Lądecka i jej dorzecze mają typowo górski charakter. Dolina rzeki oddziela Góry Złote od Gór Bialskich i od Krowiarek. Ciekawostką jest widoczna w ukształtowaniu terenu zmiana biegu rzeki za górą Radoszką między Lądkiem a Radochowem. Przed wypiętrzeniem Sudetów Biała Lądecka płynęła w tym miejscu na północ w kierunku dzisiejszej przełęczy Różaniec. Tempo wznoszenia gór było jednak szybsze niż żłobienie koryta rzecznego, dlatego nurt skierował się w stronę obniżenia terenu i rzeka płynie teraz na zachód, uchodząc do Nysy Kłodzkiej w Krosnowicach. Dolina Białej Lądeckiej od Goszowa do Trzebieszowic jest objęta ochroną w ramach sieci Natura 2000. Występuje tu mi.in. rzadki w Polsce włosienicznik (jaskier) pędzelkowaty.
Nysa Kłodzka i jej dopływy przez stulecia wylewały, niszcząc wsie i miasteczka na ziemi kłodzkiej. Po ostatniej wielkiej powodzi w 1997 r. rozpoczęto projektowanie i budowę czterech suchych zbiorników przeciwpowodziowych. W 2021 r. oddano do użytku polder w Roztokach, w 2023 r. w Boboszowie, na oddanie do użytku czeka zbiornik w Krosnowicach, a ten w Szalejowie Górnym ma być gotowy do końca 2024 r. Konstrukcje obiektów umożliwiają migrację ryb, stworzone w nich także zostały granitowe komory dla nietoperzy.
Pstrąg kłodzki
https://pstragklodzki.pl/hodowla/
Dzięki żyjącym w czystych górskich rzekach rybom ziemia kłodzka była dawniej nazywana „Krainą pstrąga i lipienia”. Do dzisiaj pstrągi potokowe i lipienie europejskie żyją w tutejszych rzekach i strumieniach. Dzięki aktywności
związku wędkarskiego i akcjom zarybiania, posiadacze kart wędkarskich mogą łowić rekreacyjnie i brać udział w zawodach wędkarskich.
Jednak to nie pstrąg potokowy jest słynnym pstrągiem kłodzkim, ale jego zagraniczny kuzyn – pstrąg tęczowy. Jeśli będziesz na ziemi kłodzkiej, musisz obowiązkowo spróbować tego produktu regionalnego.
Pstrąg tęczowy naturalnie występuje w Ameryce Północnej. Na ziemię kłodzką został sprowadzony przez ród von Magnisów pod koniec XIX wieku. Ten ceniony gatunek ryby słodkowodnej, wyróżniający się swoim wyjątkowym smakiem i jakością, stał się symbolem kulinarnym regionu. Przez pokolenia, mieszkańcy regionu doskonalili techniki hodowli, które pozwoliły na rozwój zdrowych i dobrze rosnących populacji tych ryb.. Już przed II wojną światową istniała wylęgarnia pstrąga w Ścinawce Średniej w północno–zachodniej części ziemi kłodzkiej, która funkcjonuje do dziś. Obecnie hodowla jest prowadzona w wielu miejscach na obszarze całej ziemi kłodzkiej w stawach zasilanych z naturalnych źródeł wód o optymalnej dla rozrodu pstrąga temperaturze 10-11 st.C
Pstrąg kłodzki wyróżnia się wyjątkowym ubarwieniem i kształtem. Hodowany jest w czystych, górskich wodach, co przekłada się na jego wyjątkowy smak i teksturę. Jest nie tylko smaczny, ale i zdrowy. Ma najwięcej kwasów omega-3 wśród ryb słodkowodnych. Ma więcej białka niż łosoś, a ma mniej kalorii niż np. makrela. Zawiera witaminy z grupy B, potas, fosfor, selen, magnez i wapń. Wymaga czystej i dobrze dotlenionej wody, a jego mięso nie jest zanieczyszczone metalami ciężkimi. .W kuchni dolnośląskiej pstrąg przyrządzany jest na wiele sposobów – od tradycyjnych po nowoczesne, często z wykorzystaniem lokalnych ziół i przypraw.
W regionie jest sporo łowisk i smażalni. Leżące w pobliżu licznych atrakcji turystycznych łowiska pstrąga to nie tylko miejsca uczt dla naszego podniebienia, ale miejsca gdzie na łonie natury można spędzić przyjemnie czas z rodziną lub w gronie znajomych, korzystając z innych atrakcji przygotowanych dla gości przez właścicieli łowisk. Odwiedzający łowiska mogą m.in. spróbować swoich sił w wędkarstwie, popływać łódką czy obcować ze zwierzętami gospodarskimi, które często znajdują się na terenie łowisk. W większości łowisk znajdują się również bezpieczne miejsca zabawy dla najmłodszych.
Ziemia kłodzka corocznie świętuje swoje kulinarne dziedzictwo, organizując festiwale i wydarzenia kulinarne. Najbardziej znaną od wielu lat imprezą jest odbywający się corocznie na przełomie czerwca i lipca „Festiwal Pstrąga”. Festiwal jest doskonała okazją by spróbować różnych przepisów z pstrąga, poznać lokalnych producentów oraz poznać bliżej tradycje hodowli pstrąga na ziemi kłodzkiej.
Na ogólnopolskiej Liście Produktów Tradycyjnych prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi znajduje się 6 produktów tradycyjnych z terenu powiatu kłodzkiego w tym właśnie od 2012 roku Pstrąg Kłodzki, a od 2014 roku Wędzony Pstrąg Kłodzki.
Czytaj dalej
